Giá LUNA tăng vọt nhưng mạng có đang phát triển bền vững không?

Trong vài tháng gần đây, Terra và tiền điện tử LUNA đã trở nên phổ biến. Có nhiều điều đối với sự tăng trưởng theo cấp số nhân này hơn là những gì nhìn thấy bằng mắt? Vậy Terra và tiền điện tử LUNA có làm nên chuyện trong giai đoạn hiện nay không đang là một câu hỏi gây tò mò đối với không chỉ nhà đầu tư mà còn các trader.

Terra là một nền tảng blockchain mã nguồn mở dành cho các stablecoin thuật toán và đã hoạt động rất tốt trong hơn nửa năm qua. Giá trị của tiền điện tử gốc LUNA trên mạng tăng từ 24 đô la lên hơn 100 đô la trong 6 tháng gần đây, đưa nó vào top 10 coin hàng đầu theo vốn hóa thị trường.

Mặc dù giá hiện đang cho thấy các động thái điều chỉnh nhẹ nhưng nhìn chung dự án Terra và tài sản gốc LUNA tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Tính đến thời điểm này, vào ngày 4/3, LUNA đã vượt qua ETH về tổng giá trị stake, với 29,5 tỷ đô la LUNA bị khóa trong nền tảng so với 25,9 tỷ đô la ETH.

Hơn nữa, dữ liệu gốc của Terra cho thấy hệ sinh thái hiện có hơn 230.000 staker, khiến nó trở thành tiền điện tử được stake nhiều thứ hai, gấp 4 lần số lượng ETH đã stake ở mức 54.768. Cuối cùng, về phần thưởng staking hàng năm, LUNA đưa ra mức lợi nhuận trung bình hàng năm khoảng 6,62%, trong khi ETH ghi nhận mức 4,81%.

Với việc LUNA tăng hơn 350% trong 12 tháng qua, một số chuyên gia tiếp tục cho rằng sự tăng trưởng nói trên của Terra có thể không bền vững. Trên thực tế, các cá nhân liên quan đến hệ sinh thái, cả ủng hộ và phản đối đều đã đặt cược lớn vào nơi LUNA sẽ giao dịch trong khoảng thời gian này của năm tới.

Vụ cá cược 1 triệu đô la khiến cộng đồng Terra xôn xao

Trader “Sensei Algod” rất bi quan đối với token của Terra đến mức gần đây anh ta đã đặt cược 1.000.000 đô la rằng LUNA sẽ giao dịch ở mức giá thấp hơn 88 đô la vào ngày 14/3/2023. Điều thú vị là đề xuất của Algod nhanh chóng nhận được lời hồi đáp của Do Kwon, CEO và nhà sáng lập công ty đứng sau Terra Terraform Labs. Anh cũng đặt cược số tiền tương tự và chắc chắn LUNA sẽ giao dịch ở mức giá cao hơn 88 đô la vào thời điểm đó.

Khi các cuộc trò chuyện giữa hai người làm xôn xao Twitter, họ cuối cùng đã quyết định sử dụng các dịch vụ của Cobie, đồng dẫn chương trình podcast tiền điện tử UpOnly, để ủy thác toàn bộ số tiền đặt cược. Cụ thể, cả Kwon và Algod đã khóa tổng cộng 1 triệu đô la USDT mỗi người trong một địa chỉ Ethereum gắn nhãn “Cobie: LUNA Bet Escrow”.

Terra 1

Địa chỉ Cobie: LUNA Bet Escrow Nguồn: Etherescan

Theo Kiril Nikolov, trưởng nhóm chiến lược DeFi tại Nexo (một nền tảng cho vay dựa trên blockchain), mặc dù những vụ đặt cược như thế này có thể thu hút nhiều sự chú ý, nhưng chúng không “thực sự quan trọng” trong tổng thể. Anh nói thêm rằng các nhà phát triển sẽ tiếp tục xây dựng trên Terra bất kể giá của LUNA là bao nhiêu hoặc nếu Do Kwon thua cược.

Derek Lim, trưởng bộ phận thông tin về tiền điện tử của sàn giao dịch Bybit, cũng đã chia sẻ quan điểm tương tự:

“Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên đọc quá nhiều những tin tức như vậy. Nó sẽ gây căng thẳng khi nghĩ rằng cuộc cá cược giữa các bên riêng tư này có thể mang lại tác động âm ỉ hoặc tăng giá. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung vào các yếu tố khác như tính bền vững của kho lưu trữ lợi nhuận từ dự án”.

CEO Daniel Santos của mạng xã hội dựa vào DeFi Woonkly tin rằng các vụ cá cược thể hiện mức độ phổ biến ngày càng tăng của LUNA.

“Một dự án càng nổi tiếng thì càng có nhiều người hâm mộ và kẻ thù ghét. Một trong những kẻ thù ghét đã đặt cược chống lại LUNA và nhà sáng lập Terra chấp nhận cược. Tại sao không? Chỉ đơn giản vậy thôi”.

Sự tăng trưởng của Terra có thực sự bền vững không?

Trên giấy tờ, sự gia tăng của Terra có vẻ cực kỳ ấn tượng, đặc biệt là khi LUNA vượt qua ETH về giá trị staking và số lượng staker tương ứng. Nikolov chỉ ra rằng có sự khác biệt lớn trong mô hình staking của hai dự án, do các nhà đầu tư không thể rút ETH đã stake của họ và phần thưởng cho đến khi Ethereum 2.0 được phát hành.

“Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi chỉ có một tỷ lệ nhỏ trong tất cả ETH được stake so với LUNA”.

Hơn nữa, Nikolov lưu ý rằng Terra làm rất tốt trong việc nhận ra các giải pháp staking thanh khoản là cần thiết để tạo nhu cầu ổn định và có thể tổng hợp để tiếp tục sử dụng làm tài sản thế chấp. Anh nói thêm:

“Khi quá trình hợp nhất ETH2 hoàn tất, chúng ta có thể mong đợi phần trăm ETH được stake trở nên tương tự như của LUNA, với các giải pháp staking thanh khoản như Lido đóng vai trò chính tạo ra tiện ích của ETH đã stake, chẳng hạn như tài sản thế chấp”.

Lim tin rằng lợi nhuận staking hiện tại của Terra là khá bền vững. Ở mức cho loại rất cơ bản, phần thưởng staking được tạo ra thông qua thuế Tobin của hệ thống và phí chênh lệch từ các giao dịch hoán đổi đúc-đốt LUNA/UST là rất thực tế.

Câu hỏi hóc búa cho Anchor của Terra

Anchor Protocol (ANC) là một ứng dụng cho vay phi tập trung được xây dựng trên hệ sinh thái Terra hiện cho phép các nhà đầu tư sử dụng TerraUSD (stablecoin gốc được chốt bằng đô la Mỹ của nền tảng) tích lũy lợi nhuận phần trăm hàng năm (APY) gần 20%. Về mặt lý thuyết, giao thức có thể cung cấp mức lãi suất cao như vậy là bởi vì các stablecoin đã gửi được gộp lại và cho người vay vay để tích lũy lãi suất.

Xem thêm:  Tổng giá trị bị khóa trong DeFi đạt gần 200 tỷ đô la, trong đó Ethereum chiếm 69%

Ngoài ra, để một cá nhân có thể vay UST, họ cần đưa các token đã stake như LUNA và ETH làm tài sản thế chấp. Khi tiền lãi kiếm được và phần thưởng staking không thể duy trì phù hợp với mức lãi suất 20% được vạch ra như hiện tại, Anchor buộc phải lấy tiền từ “kho dự trữ lợi nhuận” của họ để bù đắp cho chênh lệch giữa tổng thu nhập và các khoản thanh toán.

Ở trạng thái hiện tại, Anchor đang bị những người dùng “cáo già” thao túng. Trong vài tháng qua, họ đã vay UST với lãi suất phần trăm hàng năm (APR) gần 2,5% và sau đó gửi lại số tiền đó vào Anchor Protocol để tích lũy 20% lợi nhuận. Mô hình hoạt động này gây ra sự mất cân đối lớn trong thiết lập vì nhu cầu về lợi nhuận 20% nhiều hơn so với những người đi vay UST.

Để giúp đáp ứng các khoản thanh toán cao không bền vững này, Anchor đã sử dụng các pool dự trữ ban đầu của mình với tốc độ rất nhanh và bằng chứng rõ ràng nhất là kho token của giao thức đã giảm từ 70 triệu đô la xuống xấp xỉ 6,5 triệu đô la từ tháng 12/2021 đến giữa tháng 2.

CEO Jack Tao của sàn giao dịch Phemex nhận xét rằng mặc dù tỷ lệ lợi nhuận cực cao của Anchor đã giúp thúc đẩy nhu cầu đối với UST và LUNA (với giá trị của hai giao thức này tăng 60% chỉ trong tháng qua) nhưng APR hiện tại của giao thức có thể rất khó duy trì.

“Chúng ta phải lưu ý rằng thị trường tiền điện tử rất dễ biến động và những khoản thanh toán lợi nhuận cao này chắc chắn khó duy trì trong thời gian dài, vì phần lớn nó có thể bị thổi phồng do đầu cơ. Giờ đây, ngày càng có nhiều UST tồn tại hơn bao giờ hết và đã có những nhà phê bình tin rằng LUNA sẽ không thể duy trì mức giá của nó trừ khi Terra thay đổi mô hình hiện tại”.

Lim cũng tin APR hiện tại của Achor khá không bền vững. Anh chỉ ra rằng giao thức hoạt động giống như mọi thị trường tiền tệ nào khác. Nếu dự trữ lợi nhuận cạn kiệt, APR sẽ được điều chỉnh thành một con số bền vững khoảng 12–15% mỗi năm. Điều này khá tốt cho các stablecoin.

Biểu đồ giá LUNA trong 6 tháng qua Nguồn: Tradingview

Lưu ý thêm về mặt kỹ thuật, anh chỉ ra 4 vấn đề chính mà Anchor đang đối mặt cần được giải quyết ngay lập tức để dự án có thể tiến lên một cách bền vững. Bao gồm: tăng trưởng tiền gửi vượt mức vay, chênh lệch lãi suất vay và chi tiêu để duy trì APR 20%, tốc độ giao thức cho phép bổ sung tài sản thế chấp mới chậm và mâu thuẫn hiện có giữa Anchor và các hệ sinh thái blockchain khác.

Nikolov nhấn mạnh mặc dù tỷ lệ dự trữ lợi nhuận dao động của UST trên Anchor là không bền vững, nhưng nó đã cho phép stablecoin được chấp nhận rộng rãi. Đây là điều mà anh tin rằng có thể đóng vai trò quan trọng trong sự thành công lâu dài của tài sản.

Hệ sinh thái cần tiếp tục trưởng thành

Santos cho rằng hầu hết các dự án tham gia thị trường tiền điện tử, đặc biệt là lĩnh vực tài chính phi tập trung có xu hướng sử dụng mô hình APY cao để thu hút các nhà đầu tư, mặc dù họ biết khá rõ rằng tỷ lệ sinh lời cao như vậy không bền vững về lâu dài.

Anh dẫn chứng Wonderland là một ví dụ điển hình. Wonderland là dự án mang lại lợi nhuận trên 80.000%, điều này cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của dự án. Tuy nhiên, anh tin rằng Terra sẽ không gặp trường hợp tương tự vì nền tảng này cung cấp cho người dùng rất nhiều trường hợp sử dụng cũng như chức năng hoạt động cao cấp.

“Cardano là một ví dụ rõ ràng, với hàng loạt nhà đầu tư đã nhảy vào chuyến tàu ADA trong năm qua. Trước đó, phần lớn cộng đồng tiền điện tử đã nói rằng Cardano không có gì để cung cấp và LUNA hiện đang phải đối mặt với những lời gièm pha tương tự”.

Khi chúng ta tiến vào một tương lai ngày càng được thúc đẩy bởi các công nghệ phi tập trung, có thể nói rằng cách tốt nhất để lĩnh vực này phát triển là thông qua sự trưởng thành không ngừng. Điều này sẽ giúp các dự án không buộc phải cạnh tranh với nhau bằng cách đưa ra mức lợi nhuận cực cao đến mức lố bịch để thu hút khách hàng mới.

Tham gia Telegram của BlogDeFi để theo dõi tin tức và bình luận về bài viết này: 

Theo Cointelegraph